در صنعت تزریق پلاستیک، گاهی اوقات با این مشکل مواجه میشویم که یک قالب روی یک دستگاه خاص بهدرستی کار نمیکند، درحالیکه روی دستگاه دیگر عملکرد مطلوبی دارد. این مسئله میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که در این مقاله به بررسی دلایل اصلی و راهحلهای کاربردی میپردازیم.
۱. عدم تطابق ظرفیت دستگاه با قالب
یکی از مهمترین دلایل عملکرد نامناسب قالب، عدم تناسب بین ظرفیت دستگاه تزریق پلاستیک و مشخصات قالب است.
الف) ظرفیت تزریق ناکافی
- اگر دستگاه تزریق پلاستیک حجم تزریق (Shot Size) کافی نداشته باشد، مواد پلاستیکی بهطور کامل پر نمیشوند.
- راهحل: از دستگاهی با ظرفیت تزریق بالاتر استفاده کنید یا طراحی قالب را بهینه نمایید.
ب) فشار تزریق کم
- فشار کم باعث پرنشدن حفرههای قالب یا ایجاد نقصهایی مانند جریانهای نامنظم (Flow Marks) میشود.
- راهحل: دستگاه با فشار تزریق بالاتر انتخاب کنید یا تنظیمات فشار را بررسی نمایید.
ج) قفل کننده (Clamping Force) نامناسب
- اگر نیروی قفلکننده دستگاه کمتر از فشار داخلی قالب باشد، باعث فلاش (Flash) یا بازشدن قالب میشود.
- راهحل: از دستگاهی با نیروی کلمپینگ بالاتر استفاده کنید یا فشار تزریق را کاهش دهید.
۲. تفاوت در سیستم گرمایش و سرمایش
الف) گرمایش نامناسب بشکه و قالب
- اگر دمای دستگاه با دمای موردنیاز مواد پلاستیک (مثل ABS، پلیاتیلن، پلیپروپیلن) مطابقت نداشته باشد، جریان مواد مختل میشود.
- راهحل: دمای دستگاه را با توجه به جنس مواد تنظیم کنید.
ب) سیستم خنککننده ناکافی
- اگر سیستم خنککننده قالب روی یک دستگاه ضعیف باشد، زمان سیکل تولید افزایش یافته و کیفیت محصول کاهش مییابد.
- راهحل: از کانالهای خنککننده بهینهشده استفاده کنید یا دستگاه با سیستم خنککننده قویتر انتخاب نمایید.
۳. مشکلات مکانیکی و فرسودگی دستگاه
- ساییدگی پیچ و بشکه (Screw and Barrel Wear): اگر دستگاه قدیمی باشد، دقت تزریق کاهش مییابد.
- لقی در پلاتین (Platen Parallelism): اگر صفحه قالببندی تراز نباشد، توزیع فشار نامتوازن میشود.
- راهحل: تعمیر و نگهداری دورهای دستگاه و تعویض قطعات فرسوده ضروری است.
۴. تفاوت در سیستم کنترل و تنظیمات دستگاه
- برخی دستگاههای قدیمی کنترلهای دقیق دما، فشار و سرعت تزریق را ندارند.
- راهحل: از دستگاههای با سیستم کنترل پیشرفته (مانند دستگاههای تماماتوماتیک با PLC) استفاده کنید.
۵. طراحی نامناسب قالب
- کانالهای راهگاه (Runner System) ضعیف
- عدم تعادل در سیستم خنککننده
- جنس نامرغوب قالب (فولاد نامرغوب یا عملیات حرارتی نادرست)
- راهحل: بازبینی طراحی قالب و استفاده از نرمافزارهای شبیهسازی تزریق پلاستیک مانند Moldflow.
نتیجه گیری
اگر قالب شما روی یک دستگاه بهخوبی کار نمیکند، باید تنظیمات دستگاه، ظرفیت ماشین، طراحی قالب و کیفیت مواد را بررسی کنید. در بسیاری از موارد، انتقال قالب به دستگاه با مشخصات فنی مناسب مشکل را حل میکند.
با رعایت این نکات، میتوانید از تولید قطعات معیوب جلوگیری کرده و بازدهی خط تولید خود را افزایش دهید.