آموزش کامل نصب و کالیبراسیون خط کش روی دستگاه تزریق پلاستیک + عیب‌یابی
خط کش یا Linear Scale یکی از حیاتی‌ترین قطعات در دستگاه تزریق پلاستیک مدرن است که دقت و تکرارپذیری حرکت‌های پیچشی (Auger) یا پلاونر (Plunger) را کنترل می‌کند. نصب و کالیبراسیون خط کش به طور صحیح،نفوذ بر کیفیت محصول نهایی، کاهش ضایعات و افزایش بهره‌وری دارد. در این مقاله جامع، به زبان ساده و گام به گام، نحوه نصب خط کش روی دستگاه تزریق و روش دقیق کالیبراسیون آن را آموزش می‌دهیم.
خط کش (Linear Scale) در دستگاه تزریق پلاستیک چیست و چه کاربردی دارد؟
خط کش یک سنسور موقعیت‌یاب با دقت بسیار بالا است که روی سیلندر یا محور حرکت پیچ دستگاه نصب می‌شود. این قطعه موقعیت دقیق پیچ یا پلاونر را در حین عملیات تزریق، اندازه‌گیری کرده و اطلاعات را به سیستم کنترل (PLC) ارسال می‌کند. کاربرد اصلی آن شامل:
- کنترل دقیق سرعت و فشار تزریق
- تعیین موقعیت دقیق نقطه تغییر از تزریق به نگهداشت (Switch Over)
- اندازه‌گیری دقیق حجامت تزریق (Shot Size)
- کاهش تغییرات بین سیکل‌های تولید و افزایش تکرارپذیری
آموزش گام به گام نصب خط کش روی دستگاه تزریق پلاستیک
قبل از شروع، مطمئن شوید دستگاه کاملاً خاموش و از برق جدا شده است.
وسایل مورد نیاز:
- خط کش جدید سازگار با مدل دستگاه شما
- بست‌های مخصوص (Brackets)
- ابزار آچارخور مناسب
- پایه تراز
- تمیزکننده (مانند الکل صنعتی)
- کابل ارتباطی
مراحل نصب:
۱: انتخاب موقعیت نصب
محل نصب خط کش باید عاری از لرزش، ضربه و آلودگی‌های شدید باشد. معمولاً روی بدنه ثابت دستگاه و در امتداد محور حرکت پیچ، نصب می‌شود. از تمیز و عاری از گرد و غبار بودن سطح اطمینان حاصل کنید.
۲: نصب بدنه اصلی (Scale)
- بدنه اصلی خط کش (قسمت مدرج) را با استفاده از بست‌های مخصوص روی بدنه ثابت دستگاه سوار کنید.
- نکته کلیدی: در حین سفت کردن پیچ‌ها، از تراز بودن خط کش در طول مسیر حرکت اطمینان حاصل کنید. حتی انحراف کوچک می‌تواند باعث خطای اندازه‌گیری شود. از پایه تراز برای این کار استفاده کنید.
- پیچ‌ها را به گشتاور توصیه شده توسط سازنده محکم کنید.
۳: نصب سرخوان (Reader Head)
- سرخوان یا سنسور را روی قسمت متحرک دستگاه (مثلاً کالسکه پیچ) نصب کنید.
- فاصله بین سرخوان و بدنه اصلی خط کش (Air Gap) بسیار مهم است. این فاصله باید دقیقاً مطابق با دفترچه راهنمای خط کش (معمولاً بین ۰.۸ تا ۱.۵ میلی‌متر) تنظیم شود. از فیلر یا واشر برای تنظیم دقیق این فاصله استفاده کنید.
۴: اتصال کابل‌ها
- کابل ارتباطی سرخوان را به کنترلر اصلی دستگاه (PLC) متصل کنید.
- به مسیر کابل‌کشی دقت کنید. کابل‌ها نباید در معرض ساییدگی، کشش یا نزدیکی به کابل‌های برق قدرت باشند، زیرا باعث نویز و خطا می‌شوند. از بست‌های کابل برای ثابت کردن آن‌ها استفاده کنید.
روش صحیح کالیبراسیون خط کش دستگاه تزریق پلاستیک
پس از نصب فیزیکی، کالیبراسیون خط کش دستگاه تزریق پلاستیک ضروری است تا دستگاه موقعیت واقعی را تشخیص دهد.
۱: تنظیم نقطه صفر (Zero Offset)
- دستگاه را روشن کنید.
- پیچ دستگاه را به آرامی به سمت جلو حرکت دهید تا به نقطه انتهایی (صفر مکانیکی) برسد. این نقطه معمولاً زمانی است که پیچ به انتهای سیلندر می‌رسد.
- از طریق صفحه کنترل HMI دستگاه، به منوی تنظیمات خط کش یا Encoder بروید.
- موقعیت فعلی خوانده شده توسط خط کش را بر روی صفر (۰) تنظیم کنید. این عمل “Set Home” یا “Zero Offset” نامیده می‌شود.
۲: تنظیم مقیاس (Scale Factor)
- در برخی دستگاه‌ها نیاز است که “مقیاس” یا “Step per Millimeter” تنظیم شود. این مقدار معمولاً توسط سازنده خط کش ارائه می‌شود (مثلاً ۱ میکرون = ۱۰۰۰ پالس).
- این عدد را در قسمت مربوطه در منوی پارامترهای دستگاه وارد کنید.
۳: تست دقت و صحه‌گذاری (Validation)
- پس از تنظیمات، یک تست عملی انجام دهید.
- دستگاه را روی حالت دستی (Manual) قرار دهید.
- پیچ را به اندازه مشخصی (مثلاً ۱۰۰ میلی‌متر) حرکت دهید و بررسی کنید که عدد نمایش داده شده روی صفحه کنترل دقیقاً برابر با ۱۰۰ میلی‌متر باشد.
- این کار را در چند نقطه مختلف تکرار کنید تا از دقت خط کش در کل محدوده حرکت اطمینان حاصل کنید.
نکات کلیدی برای نگهداری از خط کش
- تمیزی: همیشه بدنه خط کش و سرخوان را عاری از گرد و غبار، روغن و ذرات پلاستیک نگه دارید. از تمیزکننده‌های غیرخورنده استفاده کنید.
- ضد ضربه: از ضربه خوردن به خط کش و سرخوان جداً جلوگیری کنید.
- کابل‌کشی:定期 سلامت کابل‌ها و بست‌های آن‌ها را بررسی کنید.
مشکلات رایج و راهکارهای عیب‌یابی خط کش
| مشکل | علت احتمالی | راه حل |
|---|---|---|
| خطای موقعیت روی صفحه نمایش | فاصله نامناسب سرخوان (Air Gap) | فاصله را مطابق دفترچه راهنما تنظیم کنید. |
| آلودگی سطح خط کش | خط کش و سرخوان را به دقت تمیز کنید. | |
| خواندن مقادیر اشتباه | نویز الکتریکی | مسیر کابل را از کابل‌های برق جدا کنید و اتصال زمین را بررسی کنید. |
| تنظیم نبودن نقطه صفر | عملیات کالیبراسیون نقطه صفر را تکرار کنید. | |
| از دست دادن موقعیت در حین کار | شل بودن بست‌ها | همه پیچ و مهره‌های مربوط به خط کش و سرخوان را بررسی و محکم کنید. |
| خرابی فیزیکی خط کش یا سرخوان | با استفاده از مولتی‌متر سلامت سنسور را بررسی و در صورت نیاز تعویض کنید. |
برند های خط کش دستگاه تزریق را بشناسید
نتیجه گیری
نصب و کالیبراسیون صحیح خط کش روی دستگاه تزریق پلاستیک یک سرمایه‌گذاری برای تضمین کیفیت و بهره‌وری است. با دنبال کردن این راهنمای جامع، می‌توانید دقت دستگاه خود را به حداکثر رسانده و از تولید قطعات با کیفیت و یکنواخت اطمینان حاصل کنید. انجام منظمکالیبراسیون و نگهداری پیشگیرانه، طول عمر این قطعه حساس را افزایش داده و از توقف‌های پرهزینه خط تولید جلوگیری می‌کند.
