دستگاه تزریق پلاستیک، ستون فقرات بسیاری از صنایع تولیدی است و سیستم هیدرولیک، قلب تپنده این دستگاه غول پیکر محسوب میشود. در این میان، روغن هیدرولیک تنها یک سیال ساده نیست؛ بلکه خون در رگ های این سیستم است که سلامت و عملکرد آن را تضمین میکند. بی توجهی به کیفیت و زمان تعویض روغن هیدرولیک، میتواند به یک اشتباه پرهزینه و عامل توقف خط تولید تبدیل شود.

در این مقاله انحصاری، به اهمیت حیاتی روغن هیدرولیک، نشانه های نیاز به تعویض و برنامه ریزی صحیح برای این کار حیاتی میپردازیم.

لینک های مرتبط:

✅ لینک لوازم جانبی دستگاه تزریق پلاستیک

✅ لینک خرید روغن هیدرولیک دستگاه تزریق پلاستیک

چرا کیفیت روغن هیدرولیک تا این حد حیاتی است؟

روغن هیدرولیک در دستگاه تزریق پلاستیک چهار وظیفه اصلی و بسیار حساس را بر عهده دارد:

1. انتقال قدرت: اصلیترین وظیفه آن تبدیل و انتقال انرژی از پمپ هیدرولیک به سیلندرها و موتورهای هیدرولیک برای ایجاد فشار و حرکت لازم در فرآیند تزریق است.
2. روانکاری (لوبریکیشن): قطعات متحرک داخل پمپ، شیرآلات و سیلندرها نیاز به روانکاری continuous دارند تا از سایش و فرسایش زودرس آنها جلوگیری شود.
3. خنک کاری: عملکرد سیستم هیدرولیک حرارت زیادی تولید میکند. روغن، این حرارت را جذب کرده و با عبور از کولر یا رادیاتور، خنک شده و دوباره به سیستم بازمیگردد.
4. ضد زنگ و محافظت: روغن با تشکیل یک لایه نازک روی قطعات فلزی، از خوردگی و زنگزدگی آن ها در اثر رطوبت و آلودگی جلوگیری میکند.

علائم هشداردهنده که میگویند زمان تعویض روغن هیدرولیک فرا رسیده است

منتظر نمانید تا دستگاه از کار بیفتد! این نشانه ها زنگ خطر هستند:

• تغییر رنگ و بوی روغن: روغن هیدرولیک سالم معمولاً شفاف و کهربایی رنگ است. اگر رنگ آن تیره (قهوهای یا سیاه)، کدر یا شیری شده باشد، نشانه اکسیداسیون، آلودگی شدید یا وجود آب است.
• کاهش عملکرد دستگاه: کاهش سرعت حرکت ماشین، عدم توانایی در ایجاد فشار کافی یا عملکرد نامنظم سیلندرها میتواند ناشی از کاهش کیفیت روغن باشد.
• افزایش حرارت سیستم: اگر سیستم هیدرولیک بیش از حد معمول داغ میکند، ممکن است ویسکوزیته روغن تغییر کرده یا توانایی خنک کاری آن کاهش یافته باشد.
• افزایش سطح صدا: ایجاد صداهای غیرعادی مانند کاویتاسیون (صدای سوت یا ضربه) از پمپ هیدرولیک اغلب به دلیل کمبود روغن، ویسکوزیته نامناسب یا وجود هوا در روغن است.
• وجود آلودگی و ذرات: با آزمایش نمونه روغن در آزمایشگاه یا استفاده از کیتهای تست میدانی، میتوان وجود ذرات فلزی، آب و سایر آلایندهها را تشخیص داد.

زمان تعویض روغن هیدرولیک: بر اساس زمان کارکرد یا بر اساس شرایط؟

دو رویکرد اصلی برای تعیین زمان تعویض روغن وجود دارد:

۱. تعویض بر اساس بازه زمانی (Time-Based)

این روش سنتی بر اساس توصیه سازنده دستگاه و ساعات کارکرد آن است. معمولاً بازه های ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ ساعت کارکرد به عنوان یک قاعده کلی در نظر گرفته میشود. اما این یک نسخه ثابت نیست و به عوامل زیادی بستگی دارد.

۲. تعویض بر اساس شرایط روغن (Condition-Based) – روشی حرفه ای و بهینه

این روش علمیتر و مقرون به صرفه تر است. در این روش، نمونه روغن در بازه های منظم (مثلاً هر ۱۰۰۰ ساعت) برای آزمایش آنالیز روغن (Oil Analysis) به آزمایشگاه فرستاده میشود. گزارش آزمایشگاه به شما میگوید:

• میزان و نوع ذرات ساینده موجود در روغن
• ویسکوزیته روغن
• عدد TBN (ظرفیت خنثیسازی اسید)
• وجود آب و سایر آلاینده ها

بر اساس این دادههای دقیق، شما میتوانید بهترین تصمیم را برای تعویض یا ادامه استفاده از روغن بگیرید. این روش از تعویض های بیمورد جلوگیری کرده و از آسیبهای ناشی از روغن فرسوده نیز پیشگیری میکند.

چگونه روغن هیدرولیک باکیفیت انتخاب کنیم؟

انتخاب روغن مناسب، سرمایه گذاری برای آینده دستگاه شماست. به این موارد دقت کنید:

• گرید ویسکوزیته (ISO VG): حتماً به شماره ویسکوزیته توصیه شده توسط سازنده دستگاه (مانند ISO VG 46 یا ISO VG 68) توجه کنید. استفاده از روغن با ویسکوزیته نامناسب به پمپ آسیب میزند.
• سطح کیفیت: به استانداردهای بین المللی مانند ISO 11158 (HM) یا استانداردهای سازندگان اصلی (مانند DENISON, BOCH REXROTH) که روی برچسب روغن درج شده است، توجه کنید.
• افزودنی ها: روغنهای باکیفیت دارای افزودنی های ضد اکسیداسیون، ضد سایش (AW) و ضد کف هستند.
• خرید از تامین کنندگان معتبر: از خرید روغن های بی نام و نشان یا قاچاق به شدت اجتناب کنید.

نکات طلایی در هنگام تعویض روغن

• همزمان با تعویض روغن، فیلترها را حتماً تعویض کنید.
• مخزن روغن را به طور کامل تمیز کنید. وجود رسوبات قدیمی، روغن جدید را نیز آلوده میکند.
• از روغن جدید به عنوان “شستشو دهنده” مخزن استفاده نکنید. برای پاکسازی از سیال مخصوص شستشو استفاده نمایید.
• مطمئن شوید تمام اتصالات سفت هستند و از ورود هوا و آلودگی به سیستم جلوگیری کنید.

جمع بندی نهایی

تعویض به موقع روغن هیدرولیک دستگاه تزریق پلاستیک، یک هزینه نیست، بلکه یک سرمایه گذاری سودآور است. این کار:

• از خرابی های پرهزینه و توقف تولید جلوگیری میکند.
• بازدهی و دقت دستگاه را در بلندمدت حفظ میکند.
• مصرف انرژی را بهینه میکند.
• عمر مفید قطعات گران قیمت سیستم هیدرولیک را drastically افزایش میدهد.

با اجرای یک برنامه منظم نگهداری و پیشگیری (PM) و نظارت مستمر بر کیفیت روغن، نه تنها از هزینه های تعمیرات غیرمنتظره در امان میمانید، بلکه خط تولیدی پایدار و با راندمان بالا خواهید داشت.